Garantie stelling leidt tot meer risico nemend gedrag

Toen Icesave failliet ging heeft toenmalig minister van financiën Wouter Bos de garantie regeling voor spaargeld uitgebreid. Tegenwoordig is het zo, dat de eerste 100.000 euro die op een spaarrekening staat gegarandeerd wordt in het geval van een faillissement van een spaarbank, hiervan is 20.000 het gevolg van Europese afspraken, de overige 80.000 een wet in Nederland. Overigens is het zo, dat niet de overheid voor het geld opdraait, maar de overige banken moeten naar rato van hun uitstaande spaar kredieten betalen als het misgaat.

Het gevolg van dit beleid is dat er weinig incentive (motivatie) is voor spaarders om hun geld weg te zetten bij banken die minder risico nemen of meer solvabel zijn. Als een klant kan kiezen tussen 4.5% rente, met een kans van 1% dat die bank in een jaar failliet gaat of 3.5% en dezelfde soort kans van 0.1%, dan zullen de meeste klanten kiezen voor de rente van 4.5%, want als de bank failliet gaat is de rekening voor de andere banken en niet voor de klant. In feite dragen de voorzichtige banken mede het risico van de banken die veel risico nemen.

Aan de andere kant lijkt het mij ook niet verstandig om helemaal niet garant te staan voor spaartegoeden, zeker aangezien voor de leek het niet te doen is om te bepalen hoeveel risico een bank loopt. Daarom pleit ik ervoor om een herverzekerings-instelling bij de DNB of ECB in te richten, waar spaarbanken zich verplicht bij moeten aansluiten. Aan deze verzekeringsinstelling moet premie betaald worden, die niet alleen afhankelijk is van de hoeveelheid spaartegoed dat uitstaat, maar ook van het risico dat de bank loop. Hierbij kunnen zaken als solvabiliteit en kredietwaardigheid kunnen worden meegenomen. Of dan de kredietwaardigheid bepaald wordt, door de DNB of ECB zelf of door een partikuliere kredietbeoordelaar als Moody’s (je weet wel van AAA, AA en zo) dat zijn nog later uit te werken details. Maar vooral belangrijk is dat groter risico ook inhoudt grotere kosten, zodat banken meer gemotiveerd worden om op een solvabele manier te bankieren.